Lời khuyên bà bầu nên uống thuốc bổ gì để mẹ và bé khỏe mạnh?

Bổ sung thực phẩm dinh dưỡng và các loại thuốc bổ luôn là một trong những vấn đề hàng đầu mà phụ nữ mang thai quan tâm đến. Để có một thai kỳ khỏe mạnh, trẻ được phát triển một cách toàn diện, việc bổ sung thêm các dưỡng chất thiết yếu bằng thuốc bổ là điều cần thiết. Nhưng bà bầu nên uống thuốc bổ gì hẳn là một câu hỏi mà các bà bầu luôn phải đau đầu.

Thuốc bổ sắt rất cần thiết khi mang thai

Ngoài việc tham gia qúa trình tạo máu, sắt còn tham gia quá trình phân chia tế bào, tạo nhân tế bào mới. Trong hai đến ba tuần đầu của thai kỳ, các tế bào thần kinh của thai nhi được tạo ra hàng loạt nhờ sắt và acid folic. Việc thiếu hụt sắt trong thời kỳ này có thể ảnh hưởng ít nhiều đến trí thông minh của trẻ sau này.

Sắt còn có mặt trong các enzym oxy hóa khử như: catalase, peroxydase và có mặt trong cytochrom – sắc tố hô hấp mô bào, một chất có vai trò giúp tổng hợp ATP năng lượng tế bào. Sắt có vai trò trong tổng hợp năng lượng, vận chuyển oxy cho tế bào, hô hấp của ty lạp thể và khử các gốc oxy hóa có hại. Thiếu sắt có thể làm cho bà bầu cảm thấy chán ăn, mệt mỏi vì không có đủ oxy và năng lượng lên não và các tế bào.

Sự thiếu hụt nguyên tố vi lượng sắt sẽ dẫn đến tình trạng thiếu máu, ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi như thai lưu, suy dinh dưỡng bào thai, tai biến xuất huyết sau sinh… Còn ảnh hưởng đến người mẹ như là tăng nguy cơ sinh non, nhiễm trùng hậu sản, băng huyết sau sinh, suy nhược cơ thể…

Theo khuyến cáo của Tổ chức y tế thế giới, phụ nữ lần đầu tiên phát hiện có thai nên uống một viên sắt mỗi ngày và duy trì đến sau khi sinh một tháng. Liều bổ sung là 60mg sắt kèm theo 400cmg acid folic mỗi ngày.

Thuốc bổ sung axit folic cho mẹ bầu

Acid folic hay còn gọi là vitamin B9 là yếu tố quan trọng cần phải bổ sung cho mẹ bầu để có một thai kỳ khỏe mạnh. Acid folic cùng với sắt tham gia vào quá trình phát triển và phân chia tế bào, đặc biệt là tế bào hồng cầu và tế bào thần kinh.

Axit folic có vai trò ngăn ngừa dị tật ống thần kinh (dị tật não bộ và cột sống) ở thai nhi. Nếu thiếu acid folic thai nhi có thể gặp nhưng khuyết tật như nứt đốt sống, hở hộp sọ, thiểu não.

Vì thế bổ sung acid folic cho phụ nữ mang thai là vô cùng cần thiết. Những người phụ nữ bổ sung axit folic mỗi ngày cho thấy giảm thiểu đáng kể những nguy cơ gây dị tật bẩm sinh ở thai nhi. Bổ sung acid folic thường xuyên có thể ngăn chặn những dị tật khác như sảy thai, tim bẩm sinh, khuyết tật chi, rối loạn đông máu….

Hàm lượng acid folic cần thiết cho mẹ bầu, lưu ý khi sử dụng

+ Đối với hầu hết phụ nữ, nhu cầu acid folic là 400 microgam/ngày (0,4mg). Còn trong giai đoạn mang thai nhu cầu acid folic có thể lên tới 800 microgam/ngày (0,8mg).

+ Trước khi mang thai và 3 tháng đầu: 400 microgam/ngày (0,4mg)

+ Từ tháng thứ 4-9: 600-800 microgram/ngày (0,6-0,8mg)

+ Cho con bú: 500 microgram/ngày (0,5mg)

Bà bầu nên bổ sung DHA cho bé thông minh

DHA (acid docosahexaenoic) – một acid béo omega-3 là thành phần cấu trúc chính của vỏ não người, da và võng mạc. DHA thuộc loại acid béo không no mà cơ thể không tự tổng hợp được phải cần được cung cấp từ thực phẩm.

Đây là một dưỡng chất thiết yếu cho sự phát triển bình thường của bão bộ, phát triển nhận thức và mắt của thai nhi ngay từ trong bụng mẹ đến hai năm đầu đời.

Ở phụ nữ mang thai ở ba tháng cuối nếu thiếu hụt DHA sẽ ảnh hưởng xấu đến trẻ. DHA phân bố phần lớn ở não bộ nhất là vùng xám quyết định trí thông minh của trẻ và ở võng mạc nên khi thiếu DHA sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến trí tuệ của trẻ, hạn chế mức độ thông minh, chậm phát triển, giảm thị lực. Vì vậy nên cần lưu tâm và bổ sung đầy đủ cho bà bầu để cho thai nhi được phát triển toàn diện nhất.

Thực phẩm giàu omega-3 bao gồm các loại cá, cá hồi, cá trích, cá mòi, cá ngừ … với hàm lượng 226-340g/tuần; lòng đỏ trứng; các laoij hạt ngũ cốc như hạt điều, hạt óc chó..; rau xanh; và sữa chế dành riêng cho bà bầu có chứa DHA…

Liều lượng khuyến cáo sử dụng 300mg/ngày.

Canxi không thể thiếu cho mẹ bầu

Trong thời kỳ mang các hợp chất chứa canxi trong xương của người mẹ bị phân giải, phóng thích vào máu và cung cấp lượng canxi đó cho thai nhi. Nhưng sự đáp ứng này chỉ có giới hạn, về lâu dài sẽ để lại những hậu quả cho cả người mẹ và thai nhi. Vì thế cần phải đặc biệt lưu ý bổ sung canxi một cách đầy đủ và thích hợp để cho thai nhi được phát triển toàn diện.

Nhất là phát triển về xương, chiều cao và cũng ngăn ngừa những nguy cơ có hại tiềm ẩn. Hậu quả của việc thiếu canxi trong giai đoạn mang thai đối với người mẹ như cơ thể gầy sút, lâu dài sẽ dẫn đến loãng xương ở thời kỳ tiền mãn kinh. Còn hậu quả đối với thai nhi như là còi xương bẩm, dị dạng xương, chậm phát triển…

Vì vậy cần có một chế độ bổ sung canxi hợp lý. Canxi tốt nhất là được được bổ sung qua thực ăn hằng ngày nhưng chỉ có 20-30% là được hấp thu qua ruột non. Với nhu cầu tăng cao ở bà bầu trong giai đoạn 3 tháng cuối thai kỳ thì cần phải bổ sung thêm các thực phẩm đường uống chứa canxi. Cơ thể bà bầu trong giai đoạn này chỉ hấp thu tối đa 500mg canxi trên một lần sử dụng nên cần phải phân bổ thời gian sử dụng cho hợp lý.

Đồng hành với việc bổ sung canxi, bà bầu cũng nên bổ sung vitamin D. Vitamin D có vai trò rất trong việc hấp thu và điều hòa nồng độ canxi trong máu. Bà bầu nên phơi nắng trong khoảng thời gian từ 7-9 giờ sáng và từ 16-18 giờ chiều để hấp thu vitamin D tự nhiên.

Liều canxi bổ sung cho phụ nữ có thai theo các chuyên gia:

+ Trong 3 tháng đầu thai kỳ: 800mg/ngày

+ Trong 3 tháng giữa thai kỳ: 1000mg/ngày

+ Trong 3 tháng cuối thai kỳ: 1500mg/ngày

+ Lưu ý: không được sử dụng quá 2500mg/ngày sẽ dễ dẫn đến ngộ độc.

Thuốc bổ tổng hợp cho bà bầu

Phụ nữ mang thai là đối tượng có nhu cầu dinh dưỡng tăng cao và vitamin, các loại khoáng chất là một trong số đó. Những loại vitamin và khoáng chất bà bầu cần chú ý bổ sung suốt thai kỳ trong các loại thuốc bổ bầu như sau:

Vitamin A

Vitamin A có vai trò trong tạo sắc tố võng mạc, biệt hóa tế bào biểu mô và tạo xương. Nó giúp tăng cường hệ miễn dịch cho người mẹ, bảo vệ thai nhi, góp phần giúp phát triển cấu trúc xương, sáng mắt…

Đối với phụ nữ mang thai có chế độ dinh dưỡng tốt, lành mạnh thì chỉ cần bổ sung vitamin A qua thực phẩm hằng ngày là đủ không cần phải sử dụng đến thuốc. Thực phẩm giàu vitamin A ví dụ như: gan động vật, dầu cá, lòng đỏ trứng, cà rốt, khoai lang, gấc, bí đỏ, bông cải xanh, cà chua, rau ngót, rau dền…

Liều khuyến cáo hằng ngày là 5000 IU/ngày.

Lưu ý: khi vào giai đoạn mang thai phải chú ý không sử dụng tùy tiện, tránh quá liều vitamin A vì nó có thể làm dị tật thai nhi bẩm sinh.

Bà bầu nên uống thuốc bổ chứa vitamin D

Vitamin D có vai trò quan trọng trong điều hòa nồng độ canxi trong máu, giúp canxi được hấp thu tốt qua ruột non và phân phối vào xương. Thiếu vitamin D có thể làm trẻ bị còi xương ngay trong bụng mẹ hoặc trẻ sinh ra bình thường nhưng thóp trẻ lâu liền. Thừa vitamin D cũng có thể gây ra những hậu quả như tăng canxi máu, tổn thương thận, dị tật thai nhi.

Thực phẩm giàu vitamin D ví dụ như: cá hồi, các trích, cá mòi, dầu gan cá, lòng đỏ trứng, nấm….

Liều khuyến cáo hằng ngày là 400IU/ngày.

Vitamin C

Vitamin C giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể, phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm và hỗ trợ hấp thu sắt tốt hơn.

Có nhiều trong hoa quả trái cây tươi và các loại rau xanh.

Liều khuyến cáo hằng ngày là 60mg/ngày.

Vitamin B1

Vitamin B1 có vai trò trong chuyển hóa hydrocarbon, acid amin giúp cung cấp năng lượng cho cơ thể. Ngoài ra nó còn tham gia dẫn truyền xúc tác xung thần kinh tại các xinap. Thiếu vitamin B1 có thể làm cho cơ thể mẹ bầu cảm thấy mệt mỏi, thiếu tỉnh táo minh mẫn. Bổ sung đầy đủ vitamin B1 để tránh nguy cơ tê phù.

Vitamin B1 có thể được bổ sung qua thực phẩm, nó có nhiều trong nhiều cám gạo, lúa mì, hạt ngũ cốc, quả hạch, thịt heo, bò, gà, các loại hạt mầm…

Liều khuyến cáo hằng ngày cho phụ nữ mang thai 1,7mg/ngày.

Vitamin B2

Vitamin B2 có vai trò trong quá trình tạo máu, hỗ trợ thị giác, thúc đẩy chiều cao và quá trình phát triển hệ thần kinh của thai nhi. Thiếu hụt vitamin B2 gây ra máu nhược sắc, gây ra các tổn thương ở da, niêm mạc miệng, mũi, gây tăng nguy cơ sảy thai và tiền sản giật.

Vitamin B2 có nhiều trong sữa, bánh mì, các loại rau, đậu.

Liều khuyến cáo hằng ngày 2mg/ngày.

Iốt cho bà bầu

Iốt là khoáng chất cần để tổng hợp hormon tuyến giáp có tác dụng điều hòa phát triển cơ thể: tác động lên nhiều enzym chuyển hóa protid, glucid, lipid, ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ thần kinh…

Phụ nữ mang thai thiếu iốt có thể gây sảy thai tự nhiên, đẻ non, thai chết lưu. Trẻ sơ sinh bị các khuyết tật bẩm sinh như liệt tay, chân, nói ngọng, điếc, câm, mắt lác…

Bà bầu bổ sung iốt qua các thực phẩm từ biển như cá, cua, tôm, sò, rong biển và đặc biệt là muối iốt.

Liều khuyến cáo hằng ngày 150 microgram/ngày.

Kẽm cho phụ nữ mang thai

Kẽm được tìm thấy trong hơn 200 enzym sinh học, là nguyên tố phổ biến sau sắt. Nó tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp trong hoạt động của các cơ quan và các quá trình sinh hóa trong toàn bộ cơ thể.

Phụ nữ mang thai thiếu kẽm có thể dễ bị nhiễm các bệnh truyền nhiễm, sảy thai tự nhiên do bong rau non, suy dinh dưỡng bào thai, thai vô sọ nứt đốt sống…

Kẽm có trong nhiều loại thực phẩm như các loại hạt ngũ cốc; thịt; hải sản và động vật có vỏ như sò, hến, tôm, hàu.. ; các loại rau củ như đậu nành, đậu hà lan.. ; các loại trái cây như bơ, lựu, mâm xôi… ; chocolate…

Liều khuyến cáo sử dụng 15-25mg/ngày.

Để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng tăng cao của phụ nữ trong thời kỳ mang thai, thuốc bổ luôn là một lựa chọn hàng đầu và phổ biến hiện nay. Thuốc bổ dễ sử dụng và cũng đã có nhiều minh chứng cho tác dụng có ích của nó. Mong bài viết cung cấp cho bạn đọc những thông tin hữu ích về bà bầu nên uống thuốc bổ gì để có một thai kỳ khỏe mạnh, từ đó lựa chọn cho bản thân những sản phẩm phù hợp nhất.